Wat is de (advies)rol van de accountant op het gebied van de CSRD?

De verplichte duurzaamheidsrapportage CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) wordt door experts op het vlak van externe verslaggeving ook wel de grootste verandering genoemd sinds de invoering van IFRS (standaarden over hoe het financiële jaarverslag van een verslaggevingsplichtige organisatie eruit dient te zien). De CSRD gaat over verplichte rapportage met betrekking tot niet-financiële informatie. Wat wordt de rol van de accountant? 

Het eerste ontwerp voor de standaarden voor duurzaamheidsverslaglegging voor de CSRD, de ESRS-standaarden, ligt nu ter consultatie. De complexiteit van de deze duurzaamheidstandaarden maakt dat veel ondernemingen momenteel expertise ontberen om de transitie naar de CSRD soepel te maken. 

Ook de waardeketen moet zich verantwoorden

Consequentie van de verplichte duurzaamheidsrapportage is dat ondernemingen die volgens de CSRD moeten rapporteren, inzicht moeten geven in hun waardeketen in de rapportage. De ESRS-standaarden verplichten ondernemingen namelijk om informatie uit die waardeketen mee te nemen in de verantwoording van de onderneming. Mkb- ondernemingen die zaken doen met grote ondernemingen, zullen daarom steeds vaker gevraagd worden om transparant te zijn over bepaalde elementen, zoals arbeidsomstandigheden, circulariteit en CO2-uitstoot.

Wat zijn de risico’s en kansen?

De CSRD zorgt ervoor dat bedrijfsmodellen door stakeholders beoordeeld kunnen worden op basis van nieuwe variabelen binnen het thema ESG (environmental, social en governance). Beleggers vinden niet-financiële gegevens inmiddels net zo belangrijk als financiële gegevens. Dit betekent dat ondernemers zicht moeten hebben op de risico’s en kansen op het gebied van ESG en daarover moeten rapporteren. Daarnaast moet de informatie die opgenomen wordt ook worden gecontroleerd, waardoor een goede interne beheersing vereist is om de kwaliteit en betrouwbaarheid van de informatie te vergroten. Deze interne beheersing is noodzakelijk voor de accountant om zijn goedkeuring te kunnen geven en ook noodzakelijk voor de ondernemer zelf om betrouwbare en kwalitatief goede stuurinformatie te krijgen om de onderneming te kunnen besturen.

Terrein van de accountant

Het speelveld van bedrijfsmodellen, risico’s en mitigerende maatregelen is een terrein waar de accountant zich thuis voelt. Hij is daardoor dus een zeer geschikt klankbord voor ondernemers. De ondernemers zijn juist zoekende, missen expertise en hebben een kritische sparringpartner nodig om de interpretatie van de nieuwe regels te bediscussiëren. De accountant zal naar verwachting ook de partij zijn die gevraagd wordt om de informatie te toetsen. Hierdoor is een nauwe betrokkenheid van de accountant in de totstandkoming en presentatie van de informatie een logische ontwikkeling. Voor de accountant ontstaat er hiermee een geheel nieuw terrein om ondernemingen te voorzien van advisering op het gebied van risico’s, interne beheersing en de robuustheid van bedrijfsmodellen. 

Controlerende versus adviserende rol

Deze advieswerkzaamheden en betrokkenheid bij de totstandkoming van de niet-financiële informatie moeten in het geval van de accountant, die ook een controlerende rol heeft, natuurlijk in lijn zijn met de ViO (Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assuranceopdrachten). Het opstellen van de CSRD-verantwoording is in die gevallen dan ook niet mogelijk, maar bij de totstandkoming van de informatie is er zeker voldoende ruimte voor accountants om hun toegevoegde waarde voor ondernemers te laten blijken.

Meer informatie

• Terugkijken Webinar over de CSRD en de urgentie van verduurzamen van maart 2022
• Veelgestelde vragen CSRD 
• Opleidingen van SRA over de CSRD en andere duurzaamheidsopleidingen