Aantrekkelijkheid beroep
Half november jl. organiseerde SRA een inhoudelijke bijeenkomst ('deep dive') met de AFM dat als thema 'aantrekkelijkheid beroep' had.
Tijdens deze bijeenkomst bespraken en onderzochten we gezamenlijk de factoren die van invloed zijn op de aantrekkelijkheid van het beroep: wat zijn de elementen die maken dat jongeren kiezen voor het vak en wat zijn de elementen die ervoor zorgen dat collega’s het vak verlaten? En belangrijker: hoe kunnen we daar vanuit ieders perspectief op inspringen? Aangezien we met de AFM om tafel zaten, stond het wettelijke controledomein centraal.
Middenkader
In de discussies betrokken we dan ook de input van andere stakeholders zoals de Kwartiermakers toekomst accountancysector. Zij merken in hun slotrapportage op “dat het belangrijke middenkader, dat onderdeel is van het controleteam, nog steeds sterke prikkels moet weerstaan, zoals budgetdruk, tijdsdruk en de druk van de wensen van de controlecliënt over de te melden – of juist niet te melden – bevindingen”. Volgens de kwartiermakers zou het middenkader van de accountantsorganisaties meer autonomie moet krijgen bij het uitvoeren van de opdracht tot wettelijke controle van de financiële verantwoording. Juist het middenkader moet immers de vereiste professioneel-kritische instelling (kunnen) ontwikkelen en toepassen. De gegevens vanuit het SRA Cultuur & gedragsonderzoek leverde input hoe het middenkader bij de SRA-kantoren aankijkt tegen de genoemde kantoren. Ook het SRA Young Board leverde input.
Gegevensgericht versus systeemgericht
Daarnaast brachten we in een inhoudelijke discussie over een gegevensgerichte versus systeemgerichte controleaanpak twee factoren bij elkaar: verdergaande wet- en regelgeving, digitalisering en de gevolgen daarvan voor de controleaanpak én de elementen voor een aantrekkelijk beroep zoals mensgericht werken, een zinvolle bijdrage willen leveren, autonomie, professionele oordeelsvorming et cetera. Wanneer de gegevenscontrole volledig wordt geautomatiseerd, kan de accountant zich richten op zijn grootste toegevoegde waarde: het controleren van de proces- en risicobeheersingssystemen van de gecontroleerde onderneming en de gecontroleerde onderneming uitdagen om deze systemen op orde te krijgen en te houden. Daarmee wordt het vak interessanter en uitdagender voor jonge mensen.
Impact AFM-onderzoek
Als laatste legden we een link tussen de aantrekkelijkheid van het beroep, het lerende vermogen en toezicht. Daarvoor vroegen we alle SRA-kantoren die deelnamen aan een AFM-themaonderzoek, naar de impact van zo’n onderzoek op jonge mensen en op het lerende vermogen binnen het kantoor. De uitkomsten daarvan hebben we met de AFM besproken. De bijeenkomst heeft in ieder geval aanleiding gegeven tot de afspraak om sommige thema’s verder gezamenlijk en inhoudelijk uit te diepen en te onderzoeken. Zoals het aanjagen van professionele oordeelsvorming, nog meer leren uit de themaonderzoeken bijvoorbeeld op basis van een casus, alsook de wijze van toetsing en de impact daarvan op accountantsorganisaties en jonge mensen.