Van Oers: duurzaamheid concreet maken, hoe doe je dat?

Geen bedrijf kan nog om verduurzaming heen, zo simpel is het. Linksom of rechtsom, je krijgt ermee te maken. Of het nu via wet- en regelgeving is, zoals de CSRD, via partijen in de keten of in het kader van financiering. Sterker nog, volgens Keswin Corporaal is verduurzamen - in breed perspectief - een randvoorwaarde om als organisatie of bedrijf straks nog bestaansrecht te hebben. Hij heeft het dan ook liever over toekomstbestendig ondernemen, en dat gaat verder dan alleen de groene kant.

"Bij Van Oers hebben we een breed perspectief op duurzaamheid. Naast de milieu-impact kijken wij ook naar goed bestuur, de klantwaarde die het bedrijf creëert, de impact op de maatschappij en hoe het bedrijf omgaat met zijn medewerkers. Dit lijkt een mondvol, maar in de kern is het niets anders dan wat ondernemers al gewend zijn te doen: de markt begrijpen, vooruitkijken en keuzes maken om in de toekomst relevant te blijven. Alleen de termen, methodologieën en wetgeving zijn nieuw en daar kunnen ze onze ondersteuning bij gebruiken."

Bedrijven krijgen steeds meer te maken met duurzaamheidseisen. Bijvoorbeeld door de duurzaamheidsrapportage CSRD en de ketenwerking, door wet- en regelgeving en door duurzaamheidseisen die banken stellen. De meeste ondernemers willen ook graag verduurzamen om toekomstbestendig te blijven. Hoe kunnen accountantskantoren hun mkb-klanten hierbij helpen? De eerste praktijkcasus in een reeks: Van Oers Accountancy & Advies.

Practice what you preach

Wie overtuigend het klantgesprek wil aangaan, moet natuurlijk zelf het goede voorbeeld geven. Van Oers heeft daarom onder meer meegedaan aan het SRA-Koplopertraject, waarin verschillende SRA-kantoren in kennissessies meer leerden over verduurzamen en hun ervaringen deelden. Wat hierbij vooral aansprak, hoorde Corporaal van zijn deelnemende collega’s, was de praktische aanpak, om direct met het thema aan de slag te gaan en pragmatisch impact te maken voor klanten. "Daarbij konden we leren van de kennis en kunde van de andere SRA-kantoren. Dat is waar het in mijn ogen om draait als je het hebt over toekomstbestendigheid. De organisaties die lef tonen, iets proberen en het snelste leren, gaan het redden. Als je afwacht totdat alles is uitgekristalliseerd, ben je te laat."

Van Oers is daarom zelf ook aan het proberen geslagen. Zo heeft het kantoor twee jaar geleden een Adviseur Duurzaamheid & Innovatie aangesteld en sinds begin dit jaar is duurzaamheidsadvies een eigen juridische entiteit binnen de organisatie. "We zijn een team van vier dat fulltime bezig is met het thema toekomstbestendig ondernemen. Ik beschouw ons team als een soort startup binnen de Van Oers-familie. Het is onze ambitie om uiteindelijk een gespecialiseerde adviesdienst op te zetten waarbij we in grotere trajecten meedenken met de ondernemer. Dan denk je wellicht aan grotere bedrijven met schaal, capaciteit en middelen, maar ik heb ook fijne gesprekken gehad met kleinere ondernemers die met het thema aan de slag willen omdat ze bezig zijn met de toekomst."

"Zo was er een niet CSRD-plichtig bedrijf dat aangaf zich verantwoordelijk te voelen voor het levensonderhoud van de gezinnen van werknemers. Tijdens de energiecrisis heeft dat bedrijf meebetaald aan de rekeningen van medewerkers die de energiekosten niet meer konden dragen. Vervolgens heeft de ondernemer bedacht: ik kan beter geld uittrekken om mijn medewerkers te helpen om hun huis te verduurzamen. Dan gaat hun energierekening vanzelf omlaag. Heel praktisch, heel eenvoudig en gestoeld op de wil om een goede werkgever te zijn. Dit vond ik een heel sprekend voorbeeld. Wat wil je zelf? Waar zie je kansen? Ik zie gelukkig dat steeds meer gesprekken met ondernemers daarover gaan."

Vier domeinen

Het duurzaamheidsteam van Van Oers heeft leden met verschillende achtergronden en expertises. "We zijn nog groeiende en in ontwikkeling, maar hebben vier domeinen ingericht waarin we al echt iets kunnen betekenen voor onze klanten. Als eerste strategie en realisatie: we helpen ondernemers met het scherpstellen van de ambitie op het vlak van duurzaamheid. Vaak hebben ze de plannen wel, maar lopen ze aan tegen de uitvoering ervan. Hier zien we veel vraag. Het tweede domein is meer praktisch van aard: het in kaart brengen van de impact van een klant op E, S en/of G (environmental, social en governance). We doen een ESG-nulmeting of quick scan die snel inzicht biedt in wat voor de organisatie belangrijke thema’s zijn en wat hen het meest vooruit helpt. Het derde domein omvat duurzame financieringen. Dit is veel breder dan subsidiemogelijkheden. Denk aan toegang tot ons netwerk, kennis en expertise, partijen samenbrengen. Het vierde en zeker niet onbelangrijkste domein is wet- en regelgeving. Dit gaat over de CSRD, uiteraard, maar bijvoorbeeld ook over certificeringen. Op deze vier domeinen willen we ons volop gaan richten."

Organisatiebrede aangelegenheid

Dit kan het team uiteraard niet alleen; duurzaamheidsadvies is een organisatiebrede aangelegenheid en wordt zoveel mogelijk geïntegreerd in de bestaande dienstverlening. "We hebben een lean and mean werkprogramma duurzaamheid ontwikkeld dat onze accountants en auditors die bij klanten komen, makkelijk kunnen opnemen in hun bestaande werk. Ons team kan hen ondersteunen en kan de uitkomsten van het werkprogramma weer gebruiken. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld diversiteit en inclusie, onderwerpen die goed passen binnen onze HR-adviesafdeling. We hoeven binnen ons kantoor niet allemaal het wiel opnieuw uit te vinden, maar vullen elkaar aan."

Je moet niet vanuit je individuele silo blijven werken, benadrukt Corporaal, maar elkaar opzoeken. "Verduurzamen moet je samen doen, en zeker ook in je eigen organisatie. Ten eerste draagt dat bij aan de kennis van en het begrip voor het thema en dus het draagvlak in de organisatie. Daarnaast vergroot het je geloofwaardigheid, want je laat zien dat verduurzaming voor jou als kantoor belangrijk is. Als je bij je klanten kunt refereren aan je eigen ervaringen, dan wek je vertrouwen en praat je vanuit comfort. En, zoals in het SRA-Koplopertraject werd benadrukt, je moet het vanuit de top van de organisatie incorporeren, zodat het doordringt in alle lagen en al je uitingen."

Van elkaar leren

Voor kleinere kantoren is het wellicht ingewikkelder om de benodigde verschillende disciplines bij elkaar te brengen, maar zij kunnen dat volgens Corporaal prima oplossen in een samenwerking. Van Oers doet dat overigens ook, onder meer met duurzaamheidsplatform Green by Blue. "Zij hebben de deskundigheid om de vertaalslag te maken van CSRD-wetgeving voor onze klanten. Wij investeren daarnaast zelf ook in kennis rondom CSRD en duurzaamheid, dat moet ook de ambitie zijn, maar we hebben ook grote klanten die er nu al mee aan de slag moeten en die we nu willen helpen."

"Mijn ideaalbeeld is dat wij als Van Oers acteren in een ecosysteem van partijen waarmee we samen meer impact kunnen maken bij onze klanten. Ik verwacht dat er ook samenwerkingen gaan ontstaan tussen accountantskantoren, want niet iedereen heeft de schaal of de ambitie om een eigen dienst Duurzaamheidsadvies op te zetten. Wellicht kunnen we elkaar daarin helpen. Alleen ga je soms sneller, maar samen kom je verder. Laten we kijken wat we van elkaar kunnen leren."