Thuis in uw branche

Het goede leven en de vrije markt - dilemma of paradox?

Eerder verschenen in ons ledenmagazine SRAadviseur

  • Publicatiedatum: 20-9-2021
Ad Verbrugge

De vrije markt heeft welvaart gebracht, maar de schaduwkanten van de globaliserende markt komen steeds meer aan de oppervlakte. Vandaar de vraag: draagt de vrije markt nog wel bij aan wat we het goede leven noemen? Of bijten die twee elkaar? Wat doet marktdenken met onze relaties, instituties en bijvoorbeeld de natuur? En wat betekent dit voor de accountancy?

Deze thema’s staan centraal in de SRA-Masterclass Strategie van filosoof, schrijver en universitair hoofddocent Ad Verbrugge (die tevens aan het hoofd staat van de Filosofische School Nederland die leergangen verzorgt voor het hogere management bij de overheid en in het bedrijfsleven).

De vrije markt is een bekend begrip, maar wat verstaan we precies onder het goede leven? Heeft dit te maken met zo veel mogelijk geld vergaren, met genieten, gezondheid, de mensen om ons heen? In hun boek Het goede leven & de vrije markt grijpen Ad Verbrugge en zijn vakgenoten Govert Buijs en Jelle van Baardewijk terug op de zienswijzen van een aantal klassieke en moderne filosofen. "Volgens de Grieken draaide het goede leven om de mens als een gemeenschapswezen, en dus ook om hoe de mens zich verhoudt tot zijn medemensen", aldus Verbrugge. "In de moderne tijd ligt de nadruk meer op individuele vrijheid. We willen zelf kunnen beslissen, zelfstandig en zelfredzaam zijn. Toch staat de kwaliteit van relaties wel degelijk op nummer één in de geluksmeter. Dit ligt weer meer in lijn met het klassieke Griekse denken."

Gewetensvrijheid is voor Nederlanders van oudsher erg belangrijk voor het goede leven. Al in 1579 is hier in de Unie van Utrecht een vorm van vastgelegd. In de Verlichting is dit niet alleen een belangrijk religieus, maar ook een seculier principe geworden. In de afgelopen decennia lijkt het echter meer te gaan om het formele principe van autonoom kunnen kiezen dan om de inhoud van die keuze. "We hebben minder oog voor of onze keuze wel bijdraagt aan ons eigen geluk of dat van onze medemens. Ofwel, de vorm van de individuele vrijheid overschaduwt de inhoud daarvan of drukt die zelfs weg."

Lees verder in de SRAadviseur

SRAadviseur augustus 2021

Benieuwd naar andere artikelen uit de SRAadviseur?

Lees hier de gehele SRAadviseur