Thuis in uw branche

AFM analyseert 'onvoldoende' scorende accountantsorganisaties bij SRA- en NBA-review

  • Publicatiedatum: 9-2-2023
Barometer

De AFM deelt vandaag haar bevindingen bij reguliere Wta-vergunninghouders die een onvoldoende kregen bij de kwaliteitstoetsingen van SRA en NBA. Uit analyse blijkt dat deze kantoren de kwaliteitswaarborg 'Opdrachtgerichte kwaliteitsbeoordeling' (OKB) beter kunnen/moeten benutten. Andere gemeenschappelijke deler is dat deze kantoren kampen met gebrek aan tijd en middelen.

De onvoldoende scorende kantoren zijn verleden jaar door SRA en NBA overgedragen aan de AFM, vooruitlopend aan de bepalingen in het wetsvoorstel Toekomst accountancysector waarbij de uitvoering van de toetsingen geheel bij de toezichthouder moet komen te liggen.

Aanbevelingen AFM

In 2023 voert de AFM een themaonderzoek uit naar de toepassing van OKB bij reguliere vergunninghouders. Vooruitlopend daarop deelt de AFM een aantal sector brede aanmoedigingen. Wat zijn de aanbevelingen van de AFM?

1. Voer de OKB met voldoende kennis en diepgang uit 

De OKB is gericht op het voorkomen van ernstige tekortkomingen in de kwaliteit van wettelijke controles voor afgifte van de controleverklaring. Het merendeel van de kantoren uit de analyse had een OKB ingezet op een wettelijke controle die achteraf toch onvoldoende getoetst bleek. Deze OKB (ook uitgevoerd door externe partijen) heeft de geconstateerde tekortkomingen dus niet gedetecteerd of voorkomen.

De SRA Praktijkhandreikingen Opdrachtgerichte kwaliteitsbeoordeling biedt accountantspraktijken handvatten bij het uitvoeren van kwaliteitsbeoordelingen bij NVKS-opdrachten en controleopdrachten.

2. Maak ook regelmatig gebruik van andere kwaliteitswaarborgen

De kantoren uit de analyse maken beperkt gebruik van andere kwaliteitswaarborgen. Het interne kwaliteitsonderzoek IKO kan beleidsbepalers inzicht geven in de gerealiseerde kwaliteit na afronding van de wettelijke controle, en kan inzicht geven in de kwaliteit van de OKB. Daarnaast kan dossiercoaching, bijvoorbeeld op vaktechnische, procesmatige of gedragsmatige aspecten, een goede ondersteuning zijn gedurende de wettelijke controle. Consultaties kunnen ook bijdragen aan de kwaliteit van de wettelijke controle. Bekijk AFM-informatie om deze kwaliteitswaarborgen te versterken.

3. Aanvaard alleen wettelijke controles bij voldoende tijd en middelen

Uit de analyse blijkt dat veel onvoldoende getoetste wettelijke controles uitgevoerd werden door een beperkt aantal teamleden. De betrokken externe accountants gaven aan dat hun ‘span of control’ vaak te groot was. Daarnaast bleken de controleteams kwetsbaar, bijvoorbeeld bij ziekte of het uit dienst treden van een teamlid. De AFM heeft recent in het CEAC-rapport aandacht gevraagd voor de evaluatie van onder andere de benodigde tijd en middelen bij de acceptatie en continuatie van wettelijke controles.

Voorzitter van de SRA Reviewcommissie Dick Meester herkent de aanbevelingen van de AFM: ''Vooral relevant is hoe kantoren de OKB en IKO inzetten om de kwaliteit te borgen en te verhogen: kennis en diepgang zijn van belang. Bij de OKB gaat het er vooral om hoe de risicoschatting en classificering plaatsvindt, en welke afwegingen men maakt om wel of geen OKB op een opdracht uit te voeren. Vaktechnische guidance en praktische handvatten vinden kantoren in de SRA-Handboeken en -Praktijkhandreikingen, en die volgt de reviewcommissie ook in de toetsingen''.
SRA-voorzitter Diana Clement vindt de AFM-bevindingen bemoedigend: ''Naast dat we met terugwerkende kracht kunnen constateren dat we in staat zijn om via kwaliteitstoetsingen tot juiste oordelen over kantoren te komen, lees ik in het AFM sectorbeeld 2022 dat bij reguliere vergunninghouders een sterke stijging waarneembaar is in het aantal consultaties. Dat geldt ook voor de IKO en OKB. Volgens de AFM wordt gemiddeld genomen elke externe accountant per jaar aan twee OKB onderworpen. De reguliere vergunninghouders voeren gemiddeld ruim zeven OKB uit. Dat zegt mij dat de intrinsieke kwaliteitsdrive in onze sector bestaat.''

Meer informatie